Basisbenodigdheden om je creatief aquarel talent te onthullen

Begin met het hoogst nodige

Hoogwaardig teken- en schildermateriaal is over het algemeen vrij duur.  Maar niet gevreesd, het is niet nodig om direct van start te gaan met een set benodigdheden die een beroepskunstschilder waardig is.  Men kan bescheiden beginnen en dan door de jaren heen de benodigdheden uitbreiden en kwalitatief interessanter maken.

Ik zal daarom niemand aansturen om duur gereedschap te kopen en zoveel mogelijk goedkopere alternatieven voorstellen.  Niettemin is een minimum aan materiaal onontbeerlijk.Hoogwaardig teken- en schildermateriaal is over het algemeen vrij duur.  Maar niet gevreesd, het is niet nodig om direct van start te gaan met een set benodigdheden die een beroepskunstschilder waardig is.  Men kan bescheiden beginnen en dan door de jaren heen de benodigdheden uitbreiden en kwalitatief interessanter maken.

Papier

Wij beginnen met het papier, de meest gebruikte en meest geschikte ondergrond voor aquarel.

De kwaliteit van aquarelpapier wordt bepaald door:

·         Het gewicht: uitgedrukt in gram per vierkante meter;

·         De samenstelling: katoen, cellulose of gemengd;

·         Het gebruikte productieproces (cold pressed; fijne korrel satiné/grain fin, hot pressed : gestructureerd/grove korrel gros grain/grain torchon)

• Het gewicht

Wat het papier betreft is 300 gr. natuurlijk niet het goedkoopste papier, maar lichtere vormen hebben het grote nadeel dat ze beginnen te golven eens ze bevochtigd zijn.  Daarom, geef de voorkeur aan papier van minimum 300 gr.  Er zijn zwaardere papier soorten, zelfs tot 800 gr.  De prijzen lopen evenwel vlug op en daardoor is het, bij het gebruik van dergelijke drager, onontbeerlijk dat men er zeker van is dat het schilderij een volledig succes zal zijn…

•  De samenstelling

Cellulose papier is gemaakt van natuurlijke vezels, meestal boomvezels.  Dit soort papier is ideaal voor nat in nat technieken omdat het water een langere tijd op het papier blijft.  Dit papier laat ook gemakkelijk toe om pigment weg te nemen.  Men kan bij bepaalde pigmenten zelfs terug het wit van het blad terugbekomen.

Bij katoen papier wordt het water zeer snel door het papier opgeslorpt, als een vloeipapier.  Het is ideaal om het bekomen van een wazige indruk en om het realiseren van speciale effecten van fusionerende pigmenten.

Een papier dat een mengsel is van cellulose en katoen biedt de voor- en nadelen van beide soorten maar in mindere mate. Het pigment zal minder opgezogen worden dan bij katoen en het wegnemen van pigmenten zal relatief gemakkelijk zijn.

•  De conditionering

Aquarelpapier wordt in verschillende conditionering aangeboden:

Gekleefde blok: daarbij zijn de vellen papier aan elkaar gekleefd.  Dit biedt het voordeel dat het papier niet golft bij het bevochtigen.  Het heeft het nadeel dat men de achterkant van het papier niet kan bevochtigen, wat soms nodig is bij nat in nat technieken of wanneer men het papier lang vochtig wil houden.  De afmetingen en vormen zijn beperkt.

Men vindt ook blokken waarbij de vellen door middel van spiralen samengehouden worden.  Het nadeel van deze conditionering is dat men de vellen uit de spiraal moet rukken.  Men dient vervolgens best de gekartelde rand af te snijden.

Afzonderlijke vellen papier: Deze papiervormen bieden het voordeel dat men ze aan beide kanten kan bevochtigen.  Het is evenwel aangeraden om ze op een ondergrond vast te kleven met plakband, vooral als men papier van minder dan 300 gr. gebuikt.  De vellen papier kan men eveneens op een ander formaat of vorm snijden (langwerpig voor panoramische beelden, rond, enz…)

In de handel zijn eveneens rollen aquarelpapier te verkrijgen.  Meestal zijn dit rollen van 8 tot 10 meter lengte op 1 of 1,5 meter breedte.  Dit laat toe om op grote en niet gestandaardiseerde afmetingen te werken.

Denk evenwel goed na, want het inkaderen van niet gestandaardiseerde maten kan een uitdaging zijn.

Men kan ervoor opteren om de aquarel te vernissen, maar dit vergt ervaring en het zal de weergave van het aquarel veranderen.

Voor beginners zijn de gekleefde blokken een aanrader, omdat men zich geen zorgen hoeft te maken om de vervorming van het papier.

Afmetingen: De gekleefde blokken worden in verschillende afmetingen aangeboden: A6 (10,5 X 14,8 cm- A4 (21 X 29,7 cm) – A3 (29,7 X 42 cm) – 40 X 50 cm – A2 (42 X 59,4 cm).

Losse bladen vindt men in grotere afmetingen: 50 X 65 cm – 55 X 75 cm – 75 X 100 cm.

• Het productieproces

Het gebruikte productieproces bepaalt de structuur van het papier.

Bij het cold pressed proces wordt de pulp van vezels (katoen of hout) op een rooster of zeef gelegd.  Het geheel wordt tussen koude walsen geperst op het water te verwijderen.  Dit resulteert in licht gestructureerd papier.  Een variante is het rough papier, waarbij de walsen niet strak aangespannen worden en het papier een uitgesproken structuur bekomt.

Bij hot pressed worden hete walsen gebruikt, daardoor krijgt het papier een gladde structuur.

Een ideaal soort papier aanraden is onmogelijk.  Iedereen heeft zijn eigen stijl, zijn eigen technieken waarbij hij/zij zich gemakkelijk voelt.  Ervaring zal uitwijzen wat voor u het meest geschikte papier is, waarbij u uw creativiteit ten volle kunt uitdrukken.

Het is aangeraden om zich ook een schetsblok aan te schaffen. Dit mag papier zijn van 90gr.

Pigmenten

In verband met de kleuren kunt u in feite met 3 kleuren: geel – rood – blauw, alle andere kleuren maken.  Het is evenwel aangeraden met een iets uitgebreider gamma te starten.  U kunt u aan de slag met een negental kleuren, waarvan warme en koude kleuren, iedere kleur heeft een code:

aard	kleur	code
Koud	Citroen geel	PY3
	Rood oranje	PO62
	Pyrrool rood	PR254
	Quinacridone magenta	PR122
Warm	Ultramarijn blauw	PB29
	Cyaan blauw	PB36
Minerale kleuren	Natuurlijke Sienna	PBR7/PY42/PR101
	Gebrande Sienna	PR101/PBR7
	Omber	PBR7

Dit is een type voorstel, de sets zullen niet noodzakelijk alle voorgestelde kleuren bevatten maar alternatieven die min of meer evenwaardig zijn. 

Het is aangeraden om geen zwart te gebruiken omdat dit de kleuren onnodig vervuilt en er in werkelijkheid weinig zwart voorkomt in de natuur of in onze omgeving.  Als het de bedoeling is om grijs te bekomen, dan kan men door het mengen van de 3 hoofdkleuren (geel-rood-blauw) een oneindig aantal nuances van grijs bekomen.

In verband met wit als kleur bestaan er verschillende meningen.  Puriteinen zullen zeggen dat wit ‘verboden’ is in een aquarel want het papier doet dienst als wit.  Anderen zullen zeggen dat wit kan gebruikt worden in zeer beperkte mate, om bijvoorbeeld een aantal lichtpunten aan te brengen.  Er zijn zeer gerenommeerde aquarellisten die wit gebruiken als een volwaardige aquarelkleur, om in mengsel met andere kleuren een bepaald dekkend, wazig of accentuerend effect te bekomen.  Persoonlijk ben ik van mening dat als wit een toegevoegde waarde kan brengen aan het schilderijtje, men dan niet dient te aarzelen. Men moet er evenwel over waken dat men de transparantie behoudt, die zo typerend is voor een aquarel.

Pigmenten worden verkocht in nopjes of tubes. Wat de beste optie is voor jou hangt terug af van wat u wilt verwezenlijken. Nopjes zijn perfect voor het maken van kleine aquarellen of voor aquarellen waar men focust op details. Tubes zijn dan weer aangewezen wanneer men op grote afmetingen werkt of wanneer men de nat in nat techniek veel gebruikt. Nopjes zijn niet aangepast voor grote afmetingen omdat het moeilijk is om een grote hoeveelheid pigment aan te maken. Diezelfde beperking geldt voor het toepassen van de nat in nat techniek.

Penselen

Het is aangewezen om verschillende penselen te gebruiken, naar soort haar, vorm en groote van de kwast.

Er bestaat een uitgebreid assortiment aan penselen, met verschillende kwaliteiten en ook met heel uiteenlopende prijzen die kunnen variëren van een tiental Euro voor een set tot tweehonderd Euro en meer per stuk! Het is aangewezen om niet in zee te gaan met de absoluut goedkoopste versie omdat dit frustratie zal met zich meebrengen bij het schilderen en in verband met de levensduur van het penseel.

• Soort haar

Natuurhaar: de kwast is vervaardigd uit natuurlijk haar van bepaalde diersoorten, marter (duurste), das, rundsoor- of geitenoorhaar en eekhoorn.

Penselen uit natuurhaar hebben een hoge absorptiegraad en zijn soepelder dan penselen met synthetisch haar.

Synthetisch: de kwast bevat synthetische vezels. Dit penseel is vaster en is uitstekend om pigmenten weg te nemen.

• Vorm

Rond penseel: is ruim inzetbaar, wassingen, strepen, lijnen. Een kwaliteitsvol rond penseel zal een fijne punt vertonen en een kwast bevatten die veel vloeistof kan opslaan. Het penseel dient telkens automatisch terug zijn initiele vorm aan te nemen met het behoud van de fijne punt.

Plat penseel: kan gebruikt worden voor wassingen en om nauwkeurige lijnen te trekken. Het kan eveneens dienen om wassingen aan te brengen.

Penseel voor wassingen: een breed en soepel penseel om op een vlotte manier een basis wassing aan te brengen, waarbij men een lange streep kan aanbrengen zonder terug pigment en water op te nemen.

Andere vormen die men in de handel kan bekomen zijn onder andere: kattentong - sleper (voor ultra fijne lijntjes - waaier - ...

• Grootte

De afmetingen van een penseel worden weergegeven door een nummer. Hoe kleiner het nummer, hoe kleiner/dunnen de kwast.

Andere benodigdheden

Materiaal	detail	gebruik
Potlood	2H – HB – 5B – 9B	Om verschillende grijswaarden te bekomen
Gom	Witte zachte gom
Mengpalet		Om verf te mengen
Spons	Liefst natuurlijke	Om bepaalde effecten te bekomen
Keukenpapier	Wit zonder bedrukking	Om water en verf op te nemen
Een vod (katoen)		Om borstels af te vegen
Maskeer vloeistof		Om uitsparingen te bekomen
Afgedankte bankkaart		Om bepaalde effecten te bekomen
Waterverstuiver		Om wassingen vochtig te houden en om bepaalde effecten te bekomen